Ποιος είναι ο στόχος της «συνομιλίας» σας με τον αναγνώστη, κυρία Τσιρέλη;

Στόχος μου είναι να αφυπνίσω συνειδήσεις, να ερεθίσω τη σκέψη του αναγνώστη. Οι λέξεις μου να γίνουν η τροφή του μυαλού του και να ανοίξω ένα νέο κανάλι μέσα του. Κάθε βιβλίο οφείλει να γίνει γέφυρα, και κάθε συγγραφέας το λυχνάρι στον δρόμο του αναγνώστη.

Έχετε σπουδάσει Θεολογία στο Α.Π.Θ. και έχετε κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στην Ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης. Τι αποκομίσατε από τις σπουδές σας;

Τις σπουδές μου μέχρι τώρα τις ευχαριστήθηκα κυρία Δούλη. Δεν ήταν εύκολος ο δρόμος μου, μάλλον υπερβολικά γεμάτος εμπόδια ήταν. Δεν έχασα όμως ποτέ την αφοσίωσή μου στον στόχο μου. Το σημαντικότερο που αποκόμισα, πέραν της γνώσης στο αντικείμενο βέβαια, είναι τρεις αρετές: πειθαρχία, υπομονή και πίστη στον εαυτό μου. Τώρα που σκοπεύω να συνεχίσω σε διδακτορικό επίπεδο, χαίρομαι για τα εφόδια που έχω.

Πριν μερικούς μήνες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Δαιδάλεος» το νέο σας βιβλίο «Το Ιερό Δέντρο. Οι Μύθοι και οι Συμβολισμοί του». Η μελέτη του δέντρου αποτελεί το μεγαλύτερο κομμάτι της ζωής σας τα τελευταία 7-8 χρόνια. Θέλετε να μας πείτε λίγα λόγια;

Από το πρώτο έτος των σπουδών μου, όταν ήρθα για πρώτη φορά σε επαφή με το Γεν.2,9 της Παλαιάς Διαθήκης, και δεδομένης της αγάπης μου για τα δέντρα γενικά, κατάλαβα ότι θα αφιερώσω πολλά χρόνια μελετώντας το. Μετά το πτυχίο μου λοιπόν, πιο εντατικά, ξεκίνησα να μελετώ το σύμβολο του δέντρου στους διάφορους λαούς. Φυσικά, το επέλεξα ως θέμα μεταπτυχιακού κι έτσι τα τελευταία 7 χρόνια περίπου έχω αφοσιωθεί σε αυτό. Το βιβλίο αποτελεί τη μεταπτυχιακή μου μελέτη, όπου εστιάζω στα δύο δέντρα του Παραδείσου, αλλά πραγματοποιώ κι ένα ταξίδι στους μύθους, την εικονογραφία και γραμματεία περί ιερών δέντρων στους λαούς της αρχαίας Μεσοποταμίας και Αιγύπτου. Το δέντρο είναι ένα σύμβολο καθολικό, ένα αρχέτυπο που υπάρχει σε όλους τους πολιτισμούς. Αποτελεί τον τελειότερο συμβολισμό της πορείας και του σκοπού του ανθρώπου, που είναι από κάτω προς τα πάνω. Χρειάζονται πολλές σελίδες για να σας εξηγήσω τι σημαίνει το δέντρο για μένα, για μας, για τη ζωή μας, πνευματική και βιολογική. Πλέον δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου, χωρίς την αφοσίωσή μου σε αυτό.

Στόχος σας είναι να ξυπνήσετε μνήμες, να αφυπνίσετε τον αναγνώστη;

Όπως είπα και παραπάνω, στόχος μου είναι πάντα τα βιβλία μου να αποτελούν τροφή για σκέψη και περαιτέρω έρευνα. Το συγκεκριμένο βιβλίο, πέραν του ερευνητικού ενδιαφέροντος, νομίζω ότι ξυπνά και μια οικολογική-πνευματική συνείδηση στον αναγνώστη. Ξαφνικά, αντιλαμβάνεται κανείς ότι κάτι που θεωρεί ως δεδομένο και ευτελές όπως το δεντράκι, το περικυκλωμένο από τσιμέντο, στη γειτονιά του, κάποτε αποτελούσε αντικείμενο θαυμασμού και λατρείας. Κάποτε οι άνθρωποι φαίνεται να είχαν καθαρότερη συνείδηση και μεγαλύτερη αντίληψη του κόσμου που τους περιέβαλλε.

Θεωρείτε ότι τόσο στο περιεχόμενο όσο και στην ίδια τη μορφή του βιβλίου, υπάρχουν στοιχεία που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πρωτότυπα για τα ελληνικά δεδομένα;

Ουσιαστικά είναι η πρώτη φορά που κυκλοφορεί ένα τέτοιο βιβλίο από Έλληνα συγγραφέα στα ελληνικά. Οπότε αποτελεί σίγουρα πρωτοπορία στην ελληνική βιβλιογραφία, όπως το ίδιο ισχύει και για το προηγούμενο βιβλίο μου που έχει τίτλο «Ο Θάνατος στην Κελτική Μυθολογία και Παράδοση», το οποίο είναι το πρώτο στο θέμα του στην ελληνική βιβλιογραφία, που αναφέρεται στον πολιτισμό και την παράδοση των Κελτών. Επίσης νομίζω πως και τα δυο μου βιβλία είναι πρωτότυπα και ως προς τη μορφή τους, καθώς αποτελούν μεν μελέτες, ωστόσο γραμμένες σε πολύ απλή γλώσσα για το ευρύ κοινό.

Ποιες δυσκολίες συναντήσατε κατά τη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;

Το «Ιερό Δέντρο» ήταν για μένα δάσκαλος. Κατά τη συγγραφή του συνάντησα πάρα, μα πάρα, πολλά εμπόδια και δεν ήταν λίγες οι φορές που σκέφτηκα να τα παρατήσω. Λίγοι ήταν οι άνθρωποι που με υποστήριξαν και πίστεψαν σε μένα. Η ελληνική βιβλιογραφία σχεδόν ανύπαρκτη, η ξένη βιβλιογραφία φτωχή και χαοτική, με έκαναν πολλές φορές να νιώσω ότι βαδίζω στα τυφλά. Ωστόσο πάντα υπήρχε αυτό το κάτι που με έκανε να συνεχίζω. Ήξερα ότι σίγουρα θα οδηγηθώ σε κάτι καλό.

Γράφετε διηγήματα, ποιήματα, αλλά και έμμετρες ιστορίες. Η συγγραφική σας δραστηριότητα ξεκίνησε από τα εφηβικά σας χρόνια με την ποίηση, που αποτελεί και τον πυρήνα σας μέχρι σήμερα. Ποιο είδος γραφής απ’ όλα σας γεμίζει περισσότερο και γιατί;

Έχω πειραματιστεί πολύ σε όλα τα είδη και έχω μελετήσει πολλούς συγγραφείς. Μου αρέσει πολύ να γράφω ιστορίες και να τις διηγούμαι στους φίλους μου. Αυτή την περίοδο μάλιστα, γράφω ένα μυθιστόρημα, πολύ πρωτότυπο για τα ελληνικά δεδομένα, στο οποίο έχω επενδύσει αρκετό χρόνο και ενέργεια, διότι είναι πολύ απαιτητικό στη συγγραφή του. Ωστόσο, αν με ρωτάτε τι με γεμίζει εμένα, μέσα μου, προσωπικά, θα απαντήσω «η ποίηση». Είμαι λίγο ιδιότροπη όμως με αυτή την λέξη. Τη θεωρώ ιερή και χρειαζόμαστε πολλά βιβλία τώρα για να σας εξηγήσω τι σημαίνει για μένα. Ας πούμε ότι θρέφει την ψυχή μου και δροσίζει το πνεύμα μου όταν φουντώνει. Είναι εκτόνωση και λύτρωση.

Συνήθως αντλείτε θέματα από τον κόσμο των ονείρων. Ποιο ρόλο παίζουν τα όνειρα στη ζωή σας κυρία Τσιρέλη;

Τα όνειρα (και η προσευχή) είναι ο μόνος τρόπος να επικοινωνήσουμε με τον εσώτερο εαυτό μας. Έχω πειραματιστεί πολύ στο ονείρεμα και τα όνειρά μου αποτελούν την κύρια πηγή έμπνευσης για τα διηγήματά μου. Έχω μάλιστα αναπτύξει ολόκληρη μέθοδο όσον αφορά την Ονειρική Λογοτεχνία και το πώς μπορούμε να καταγράψουμε τα όνειρά μας και να διδαχτούμε από αυτά. Μιλώντας λίγο πιο «ελαφρά», θα έλεγα ότι τα όνειρα είναι μια διασκέδαση του πνεύματός μας και κάνουν τις νύχτες μας (που στην ουσία είναι σαν να μη ζούμε) ενεργές και ενδιαφέρουσες.

Η γραφή σας θα μπορούσε να χαρακτηριστεί κινηματογραφική ενώ ο αναγνώστης εύκολα θα φανταζόταν τα κείμενά σας ως ταινίες. Θα επιθυμούσατε να δείτε κάποιο από τα έργα σας στην τηλεόραση ή στον κινηματογράφο;

Το πιο συνηθισμένο σχόλιο που λαμβάνω όταν κανείς διαβάζει ένα κείμενό μου, είναι «αυτό μπορεί να γίνει φοβερή ταινία!». Ναι δεν θα το κρύψω ότι το μεγαλύτερό μου όνειρο ως συγγραφέας, είναι οι ιστορίες μου να γίνουν ταινίες. Όσο για το «Ιερό Δέντρο», υπάρχει ήδη η πρόταση να γίνει ντοκιμαντέρ.

Στον ελεύθερο χρόνο σας έκτος από την κεραμική, τη μουσική και το flamenco με τι άλλο σας αρέσει να ασχολείστε;

Στην κορυφή της πυραμίδας των αγαπημένων μου ενασχολήσεων αυτή την περίοδο βρίσκονται τα Εργαστήρια Συγγραφής που διοργανώνω και που φέτος στεγάζονται στα γραφεία του εκδοτικού οίκου iwrite. Εκεί, με τους σπουδαστές, μαθαίνουμε όλα τα μυστικά όλων των ειδών της λογοτεχνίας, πειραματιζόμαστε, γράφουμε και περνάμε υπέροχα. Παρόλο που απαιτεί πολλή ενέργεια, με γεμίζει απέραντη χαρά το να είμαι χρήσιμη και να μεταδίδω όποια γνώση έχω στους καλούς μου φίλους.

Εκτός από τα δέντρα, για τα οποία μας μιλήσατε, έχετε δηλώσει πως τα πράγματα που αγαπάτε όσο τίποτα άλλο είναι τα βιβλία και τα παλιά αντικείμενα. Θέλετε να μας το αναλύσετε, κυρία Τσιρέλη;

Για τα βιβλία, πέραν του ότι είναι τα «παιδιά» των δέντρων, με έκαναν αυτό που είμαι σήμερα. Όλα τα χρωστάω σε αυτά. Τα βιβλία ήταν πάντα οι καλύτεροί μου φίλοι, οι καθοδηγητές μου, οι μεγαλύτερες συγκινήσεις μου… τα πάντα. Στα παλιά αντικείμενα έχω μια μεγάλη αδυναμία. Κουβαλούν παρελθόν, μνήμες, άρωμα, γνώση και σου διδάσκουν το μέλλον. Λέω πάντα ότι ένας καλός συγγραφέας πρέπει πρώτα να μελετήσει το παρελθόν, για να γράψει για το μέλλον.

Είστε μια νέα γυναίκα κι όμως σε μικρό χρονικό διάστημα έχετε καταφέρει πολλά πράγματα. Τι θα συμβουλεύατε τους νέους ανθρώπους που βλέπουν δυσοίωνο το μέλλον μπροστά τους;

Δεν υπάρχει δυσοίωνο μέλλον, παρά μόνο δυσοίωνοι άνθρωποι. Να οραματίζονται δυνατά τον στόχο τους, πάντα με χαμόγελο. Να αφήνουν τον δρόμο και τη ζωή να τους οδηγήσουν και να διδάσκονται από ό,τι τους συμβαίνει. Να μη μιζεριάζουν, να μην παραπονιούνται και να εργάζονται σκληρά. Να μην αδικούν ανθρώπους, να είναι τίμιοι και καθαροί. Να είναι σίγουροι ότι η ζωή επιστρέφει πράγματα και αποδίδει «τα του Καίσαρος τω Καίσαρι». Αυτό είναι κανόνας.

Έφη Δούλη

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Τα Μετέωρα” στις 18 Ιουλίου 2014.