Γιάννης Γκροσδάνης
Η Ευλαμπία Τσιρέλη μιλάει στην parallaximag για αυτόν τον ξεχωριστό ήρωα αλλά και την περιπέτεια της συγγραφής ενός βιβλίου για μικρά και μεγάλα παιδιά!
Πώς γεννήθηκε ο Εδουάρδος; Υπήρξε κάποιο γεγονός που οδήγησε στη γέννησή του;
Από μικρή με συνάρπαζαν οι σπηλιές, τα βουνά και τα δάση. Το βιβλίο έχει σαφέστατα στοιχεία των βιωμάτων μου στο βουνό και στα δάση όπου πέρασα όλα τα καλοκαίρια της παιδικής μου ηλικίας. Οι αναμνήσεις μου από εκείνα τα χρόνια είναι πάρα πολύ έντονες και ζωντανές. Εκεί, ο πατέρας μου με έμαθε να αναγνωρίζω, να σέβομαι και να αγαπώ όλα τα ζώα ‒από τα έντομα, τα φίδια, τις νυχτερίδες, μέχρι τους λύκους‒ να αφουγκράζομαι το δάσος και να απολαμβάνω τη φυσική μαγεία του. Η κατασκήνωση, οι εξερευνήσεις, οι ιστορίες γύρω από τη φωτιά, τα παιχνίδια, οι κατασκευές με υλικά του δάσους, η αναγνώριση των ιχνών των ζώων, είναι όλα βιώματά μου που ο αναγνώστης θα βρει στο βιβλίο. Η επαφή του παιδιού με τη φύση θεωρώ πως είναι καθοριστικής σημασίας για την εξέλιξή του και ήθελα να περάσω κάτι τέτοιο στο βιβλίο για τα παιδιά που θα το διαβάσουν.
Ποιος είναι ο σκοπός της ιστορίας ενός μικρού ποντικού που ανακαλύπτει την ταυτότητά του;
Ο ήρωας ενσαρκώνει τον ήρωα που βρίσκεται μέσα σε όλους μας. Ο Εδουάρδος είναι το παιδί χωρίς ηλικία που υπάρχει στις καρδιές μας. Η ιστορία του ταυτίζεται με τις δυσκολίες που όλοι αντιμετωπίζουμε προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τον εαυτό μας, και το ταξίδι του είναι το ταξίδι της ίδιας της ζωής. Όλοι μας, από μικρή ηλικία, προσπαθούμε να γνωρίσουμε τον εαυτό μας και να βρούμε τη θέση μας στον κόσμο. Πολλές φορές συνεχίζουμε ακόμα και στην ενήλικη ζωή μας. Φανταστείτε πόσο δύσκολο είναι αυτό για ένα παιδί ‒ή, μάλλον, θυμηθείτε. Δεν υπάρχει πιο δύσκολο πράγμα αλλά και μεγαλύτερη περιπέτεια από τη γνώση και αποδοχή του εαυτού μας. Έτσι και ο Εδουάρδος, στην αρχή δεν πιστεύει στον εαυτό του και σε αυτό που μπορεί, μέχρι που οι συνθήκες τον αναγκάζουν να το κάνει…
Ο Εδουάρδος δέχεται bullying γιατί είναι εμφανώς διαφορετικός. Ποιο στοιχείο σε έλκει σε αυτές τις δύσκολες ιστορίες διαφορετικότητας;
Όλοι είμαστε διαφορετικοί για κάποιον/κάποιους γιατί όλοι είμαστε μοναδικοί. Ο καθένας μπορεί όμως να βρει τους «ομοίους» του, την παρέα του. Στην ιστορία θέλησα να δείξω πως το θέμα δεν είναι να μας συμπαθήσουν οι άλλοι ή να σταματήσουν να μας περιπαίζουν οι bullies αλλά εμείς πρώτοι να καταλάβουμε την αξία μας και να βρούμε την παρέα μας. Αυτούς που μας αγαπούν και μας δέχονται. Τους δικούς μας ανθρώπους. Ο Εδουάρδος το καταφέρνει αυτό και ανθίζει, ωριμάζει και δυναμώνει. Η διαφορετικότητα όμως δεν σταματάει εκεί, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, μιλώ για πολλά άλλα «διαφορετικά» πράγματα, όπως π.χ. οι διαφορετικές οικογένειες.
Η ιστορία του Εδουάρδου έχει επίσης ένα στοιχείο σκοτεινών ιστοριών, ιστοριών φαντασίας. Πώς οδηγήθηκες σε αυτή την επιλογή; Σε δυσκόλεψε το χτίσιμο μιας τέτοιας ατμόσφαιρας με δεδομένο ότι το βιβλίο απευθύνεται κυρίως σε παιδιά;
Το στοιχείο της σκοτεινής φαντασίας και της φαντασίας γενικά είναι το λογοτεχνικό είδος που αγαπώ. Μου αρέσει πολύ επίσης η γοτθική λογοτεχνία και αισθητική, οπότε κάτι ανάλογο ήθελα να γράψω και στο παιδικό. Νομίζω ότι η δοσολογία σκοταδιού και φωτός είναι σωστή, τόσο όσο χρειάζεται ώστε να αναπτύξουν τα παιδιά τη φαντασία τους και την ικανότητά τους να βλέπουν βαθύτερα στις ιστορίες. Οι ηλικίες στις οποίες απευθύνομαι είναι το ιδανικό κοινό για τέτοιου είδους περιπέτειες. Τα παιδιά γνωρίζουν πολύ καλά το σκοτάδι, εξάλλου δεν είναι τυχαίο πως όλα περνούν μια φάση που το φοβούνται αρκετά. Είναι όμως απαραίτητο να περάσουν από αυτό το «στάδιο». Της «αναμέτρησης» με το σκοτάδι. Ήθελα να δείξω πώς μπορούμε να αγκαλιάσουμε και να ξορκίσουμε το σκοτάδι μας, και ποιος ξέρει τι συναρπαστικό μπορεί να ανακαλύψουμε. Εξού και η Μεγάλη Σπηλιά για τον Εδουάρδο.
Πες μας λίγα λόγια για τη συνεργασία σου με την εικονογράφο. Πώς επιλέξατε να δώσετε έμφαση στο κείμενο και να παρουσιάσετε μια σειρά από εξαιρετικά «μολυβένια» σκίτσα;
Η Τριανταφυλλιά Βάσσου είναι χαρισματική και σαν καλλιτέχνις αλλά και σαν άνθρωπος. Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό που τη βρήκα. Είναι εξαιρετική σε όλες τις δουλειές της, οπότε όταν επικοινώνησα μαζί της γνώριζα ήδη ότι μπορεί να σχεδιάσει κυριολεκτικά τα πάντα. Στο πρώτο μας τηλεφώνημα, και ενώ της περιέγραφα τον κεντρικό ήρωα, θυμάμαι ότι παράλληλα εκείνη τον σχεδίαζε. Μόλις κλείσαμε το τηλέφωνο μου έστειλε την εικόνα. Σοκαρίστηκα με την ομοιότητα αυτού που είχα μέσα στο κεφάλι μου με αυτό που έβλεπα. Και αναφέρομαι σε ένα πολύ απαιτητικό σκίτσο, όπως θα ανακαλύψει ο αναγνώστης από τη μέση του βιβλίου και μετά (μην αποκαλύψουμε και το μυστικό). Από εκεί και πέρα, η επικοινωνία μας ήταν άψογη, υπήρχε απόλυτη σύμπνοια, αρκούσαν δύο τρεις λέξεις για να καταλάβουμε η μία την άλλη. Στη συνεργασία μας οι επεμβάσεις των έμπειρων ανθρώπων του Ίκαρου ήταν καθοριστικές και ήταν για εμάς όλο αυτό ένα μικρό σχολείο για το πώς στήνεται ολοκληρωμένα ένα βιβλίο με αγάπη και σεβασμό προς τους καλλιτέχνες αλλά και προς τους μικρούς αναγνώστες.
Ο Εδουάρδος ανοίγει τα φτερά του και ταξιδεύει πλέον στα βιβλιοπωλεία. Μια ευχή για το βιβλίο. Σκοπεύετε να κάνετε κάποια παρουσίαση στο κοινό προσεχώς;
Ναι, το ταξίδι στα βιβλιοπωλεία έχει ήδη αρχίσει και είναι πολύ όμορφο να βλέπω ότι ο Εδουάρδος υπάρχει σε όλα τα μεγάλα αλλά και όλα τα μικρά συνοικιακά βιβλιοπωλεία. Εύχομαι να είναι ένα από εκείνα τα βιβλία τα χιλιοδιαβασμένα, τα τσακισμένα, με τις αφιερώσεις «με αγάπη η μαμά», «με αγάπη η γιαγιά», «ο θείος», «ο παππούς», που οι αναγνώστες του θα μεγαλώσουν και θα κρατήσουν στις βιβλιοθήκες τους για τα δικά τους παιδιά. Αυτή είναι η ευχή και το όνειρό μου. Όσο για τις παρουσιάσεις, προς το παρόν έχουν προγραμματιστεί επισκέψεις σε σχολεία, αλλά και σε παιδικές λέσχες ανάγνωσης. Ίσως σύντομα να έχουμε νεότερα σχετικά με κάποια παρουσίαση ανοιχτή στο κοινό.
*Info: O Εδουάρδος και η μεγάλη σπηλιά της Ευλαμπίας Τσιρέλη κυκλοφορεί σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Ίκαρος.
Evlampia Τsireli 