Το πώς ζει μια συγγραφέας σε συνθήκες καραντίνας μπορώ να το φανταστώ. Είναι μια μοναχική διαδικασία. Αναρωτιέμαι όμως πώς ζει μια δασκάλα σε συνθήκες καραντίνας.
Η αλήθεια είναι πως η καθημερινότητά μου ως συγγραφέας δεν έχει αλλάξει, ίσα ίσα που είχα και μεγαλύτερη παραγωγή. Όσον αφορά όμως την ιδιότητα της εκπαιδευτικού θεολόγου και της δασκάλας συγγραφής, εδώ τα πράγματα άλλαξαν ριζικά. Καθήκον μας ως εκπαιδευτικοί στο σχολείο είναι να κρατήσουμε ψηλά το ηθικό των παιδιών, που δοκιμάζονται όντως αρκετά σε αυτή τη συνθήκη, να τους εμπνεύσουμε αισιοδοξία για το μέλλον και να ταΐζουμε συνεχώς τη διάθεσή τους για γνώση και ανακάλυψη. Παράλληλα, προσπαθούμε να αξιοποιήσουμε την τεχνολογία και τα ψηφιακά μέσα. Υπάρχουν ανεξάντλητα εκπαιδευτικά εργαλεία που μπορεί κανείς να χρησιμοποιήσει για να κάνει το μάθημά του συναρπαστικό και ενδιαφέρον. Από την άλλη, φροντίζουμε να διατηρηθεί και η ανθρώπινη επαφή, να είναι ενωμένη η τάξη, να ενθαρρύνεται η συνεργασία. Οι ενήλικες μαθητές μου στη συγγραφή δυσκολεύονται περισσότερο γιατί εκεί έχουμε δομήσει περισσότερο το σχήμα του κύκλου, της οικογένειας. Λείπουν πολύ ο ένας στον άλλον. Έχουν χάσει την παρέα τους. Ωστόσο και εδώ προσπαθώ να είμαι κοντά στον κάθε μαθητή μου ξεχωριστά, να ξέρω τι τον απασχολεί, τι σκέφτεται, σε τι φάση βρίσκεται στη ζωή του, να διαβάζω τα κείμενά του και να τα δουλεύουμε μαζί, να εμψυχώνω, να ενθαρρύνω, να το περνάμε μαζί. Δεν είναι εύκολο, αλλά είναι ένα ταξίδι που πιστεύω με τους μαθητές του 2020-21 θα θυμόμαστε για πάντα και θα μας δέσει για μια ζωή.
Μια από τις δραστηριότητές σου που με εντυπωσίασε είναι το πρόγραμμα με τα χειρόγραφα που τρέχεις ως δράση στο σχολείο. Μπορούμε να μάθουμε περισσότερα;
Φέτος ήρθε μια μεγάλη πρόταση από το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών που βρίσκεται στη μονή Βλατάδων, στο πλαίσιο της συνεργασίας του με τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ανέλαβα λοιπόν, για το ιδιωτικό σχολείο στο οποίο εργάζομαι, μια εκπαιδευτική δράση που περιλαμβάνει βιωματική ενημέρωση των παιδιών για την ψηφιοποίηση χειρογράφων. Σε αυτό το πρόγραμμα μαθητές από την Α΄ Γυμνασίου μαθαίνουν όλο το ταξίδι της γραφής, από την πέτρα ως το πληκτρολόγιο, καθώς και όλους τους τρόπους διάσωσης και διατήρησης ενός κειμένου. Ιδιαίτερη βαρύτητα ρίχνουμε στο να τους εμπνεύσουμε αγάπη για τη χειρόγραφη γραφή, μια ανθρώπινη ικανότητα που, όπως φαίνεται, τείνει να εκλείψει. Οι μικροί ερευνητές ήδη εργάζονται στη μελέτη χειρογράφων, προσπαθώντας να μιμηθούν παλιές γραφές, και ετοιμάζουν εντυπωσιακές εργασίες.
Μέσα σε όλα, είσαι και υποψήφια διδάκτωρ στο ΑΠΘ, στον τομέα της Βιβλικής Γραμματείας και Θρησκειολογίας. Τι ακριβώς μελετάς; Μπορείς να τα συνδυάζεις όλα αυτά;
Μελετώ το πολιτιστικό υπόβαθρο της Βίβλου. Με λίγα λόγια, κάτω από ποιες συνθήκες γράφτηκαν τα κείμενα. Πώς γείτονες λαοί, έθιμα, θρησκείες, μύθοι, πολιτικές συγκρούσεις και πεποιθήσεις επέδρασαν στο βιβλικό κείμενο. Στο μεταπτυχιακό ασχολήθηκα με το δέντρο ως μοτίβο σε μύθους και θρησκείες της Μεσοποταμίας και στη Βίβλο, και τώρα στο διδακτορικό με το αρχαίο κοσμοείδωλο των λαών της Μεσοποταμίας και της Βίβλου. Όλες μου οι δραστηριότητες ενώνονται και αλληλοπεριχωρούνται. Μύθος, Βίβλος, λογοτεχνία, συνδέονται βαθιά. Ο πυρήνας μου είναι η διδασκαλία. Οπότε βρίσκω τρόπους να τα συνδυάζω όλα και να τα διοχετεύω ως εκπαιδευτικό υλικό στους επόμενος. Διαφορετικά, τι να την κάνουμε τη γνώση στα συρτάρια και στα πτυχία μας στον τοίχο;
Έχεις ιδρύσει και θρέψει το Εργαστήρι σου με πολλή αγάπη. Το Εργαστήρι Συγγραφής Imaginarium. Θα μας πεις λίγα λόγια για την ιστορία του και το τι μπορεί να μάθει κάποιος εκεί;
Το εργαστήρι λειτουργεί εδώ και επτά χρόνια. Από την σύστασή του ακόμα, πολύ γρήγορα αγαπήθηκε, και σήμερα μετρά γύρω στους 400 αποφοίτους. Διδάσκω με μια δική μου μέθοδο στην οποία εφαρμόζω βασικές τεχνικές συγγραφής, αλλά και εντελώς πρωτότυπες ασκήσεις εκγύμνασης της φαντασίας και της βελτίωσης του λόγου. Με πολύ απλά λόγια, αυτό που διδάσκω είναι το αυθεντικό γράψιμο και η συγγραφική αυτογνωσία και συνείδηση. Περνάμε μια βόλτα από όλα τα είδη της Λογοτεχνίας και πειραματιζόμαστε με διάφορα. Στο τέλος του ταξιδιού, που διαρκεί αρκετούς μήνες, γράφουν όλοι από ένα διήγημα-ενθύμιο. Οι ιστορίες μας εκδίδονται σε εξαιρετικά καλαίσθητες ανθολογίες από τις εκδόσεις iWrite που είναι κοντά μας όλα αυτά τα χρόνια.
Παρατηρώ ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι διαβάζουν και θέλουν να γράψουν. Πού πιστεύεις ότι οφείλεται αυτό και τι τους συμβουλεύεις;
Ο κόσμος θα διαβάζει και θα γράφει πάντα για να βρει τον εαυτό του, δεν θα σταματήσει ποτέ αυτό. Ειδικά στην περίοδο της καραντίνας νομίζω θα συμφωνήσουμε όλοι πως αυξήθηκε το ενδιαφέρον γιατί το διάβασμα και το γράψιμο είναι λύτρωση. Τους συμβουλεύω να διαβάζουν ουσιαστικά, πίσω από τις γραμμές. Να παρατηρούν. Κι έπειτα, να γράφουν ουσιαστικά. Να είναι αυθεντικοί, να μελετούν πολύ. Να σκέπτονται δυο φορές. Να γράφουν με την καρδιά και να διορθώνουν με το μυαλό.
Τι σχεδιάζεις για το εγγύς μέλλον;
Περιμένω το πέμπτο μου προσωπικό βιβλίο -και πρώτο μου παιδικό. Επίσης, δύο συλλογές μαθητών μου, αλλά και άλλα πολλά για τα οποία δεν μπορώ να ανακοινώσω κάτι επίσημα (μπορείτε να ενημερώνεστε στο evlampiatsireli.com). Ονειρεύομαι το πρώτο μεγάλο τραπέζι με φίλους, την πρώτη συναυλία, το πρώτο ταξίδι και την πρώτη παρουσίαση βιβλίου μου στη μεταπανδημική εποχή, με λαχτάρα! Εύχομαι σε όλο τον κόσμο μια ομαλή και όμορφη επανεκκίνηση!
Στήλη: The Locals, the Talks
συνέντευξη: Λεόντιος Παπαδόπουλος
Ευλαμπία Τσιρέλη
writing coach, συγγραφέας, εκπαιδευτικός
Evlampia Τsireli 